Περί σχολικών χρόνων

Τη βδομάδα αυτή  άρχισαν πάλι τα σχολεία για τη σχολική χρονιά 2013-2014, και ακούγοντας και βλέποντας αντιδράσεις παιδιών που βρίσκονται ακόμα στη σχολική ηλικία, έκανα κάποιες σκέψεις.

 Η πλειονότητα των παιδιών δυσανασχετούσαν, βρίζοντας το σχολείο και τους δασκάλους / καθηγητές, κατεβάζοντας ο,τι κοσμητικό επίθετο μπορεί να σκεφτεί το μυαλό τους. Με αφορμή την αντίδραση αυτή, θυμήθηκα τις δικές μου αντιδράσεις και σκέψεις γύρω από το σχολείο και τους καθηγητές. Θυμήθηκα ότι δεν έβριζα χωρίς λόγο καθηγητές  ( αν και όντας άτακτος και φασαριόζος θα έπρεπε), και ότι παίρνοντας το απολυτήριό μου  ευγνωμονούσα σχολείο και καθηγητές για όλα σου μου έδωσαν, εφόδια για τη ζωή που ίσως δεν αξιολογούνται ορθά όταν βρίσκεσαι ακόμα σε αυτό.

Υπάρχουν βέβαια, πέρα από αυτούς τους τεντυμπόυδες, και τα μικρά παιδάκια που πάνε είτε στην πρώτη Δημοτικού, είτε σε άλλες τάξεις του Δημοτικού. Ποιος δε θυμάται με νοσταλγία τα χρόνια αυτά της αθωότητας και ξεγνοιασιάς; Εκεί κάναμε τους πρώτους μας φίλους, κρυφοκοιτάξαμε για πρώτη φορά κορίτσια, αγχωθήκαμε για ένα τεστ, παίξαμε μπάλα και κερδίσαμε την άλλη τάξη, κάναμε φυσική ανακαλύπτοντας τον κόσμο, κάναμε φασαρία και άλλα όμορφα και ωραία που ξυπνούν στις γωνιές του μυαλού μου όταν σκέφτομαι εκείνα τα χρόνια. Ποιος μπορεί να πει κάτι κακό για αυτούς τους καιρούς; Που οι δάσκαλοι και δασκάλες μας έμαθαν να λειτουργούμε κοινωνικά, και μας έκαναν να σκεφτόμαστε λίγο περισσότερο απ' ότι πριν , και επιβράβευαν κάθε μας προσπάθεια.

Στο γυμνάσιο άλλαξαν λίγο τα πράγματα, νιώσαμε λίγο μεγαλύτεροι, άρχισαν οι κοπάνες, άρχισαν τα ερωτιλίκια για τους πιο τολμηρούς και αρρενωπούς, σπάσανε πολλές παρέες του δημοτικού, φτιάχτηκαν καινούργιες, ξεθαρρέψαμε και λίγο και βγαίναμε και δειλά δειλά προς τα McDonalds/ Goodys ( no διαφήμιση intended). Άρχισαν τα σκονάκια και οι αντιγραφές, άρχισε και το κάθε καρυδιάς καρύδι να βρίζει και γενικά η πορεία προς την αρρενωπότητα ήταν στρωμένη με ροδοπέταλα( το μόνο που έλειπε ήταν η τύπισσα από το American Beauty για να συμπληρωθεί το σκηνικό) . Μέσα σε αυτό το χαμό άρχισαν και οι παρκουράδες και οι σκεϊτάδες να κάνουν την εμφάνιση τους, με μπόλικα μαλλιά βεβαίως βεβαίως και 2 χιλιοστά μουστάκι, και οι κοπελίτσες να τρέχουν από πίσω τους, μαυρίζοντας τη ψυχή του μικρού αφανούς Γιωργάκη που  κρυφοκοίταζε τη Μαιρούλα ήδη από την τρίτη δημοτικού να κάνει σχοινάκι.

Μέσα σε αυτά περάσαμε προς το λύκειο, την εποχή της επανάστασης, της punk/metal και της ωριμότητας. Η εφηβεία στο ζενίθ, έρωτες ξετρύπωναν από παντού, ο Γιωργάκης πια δεν κοίταζε τη Μαιρούλα, αλλά κοίταγε για πιο intellectual κοριτσάκια με αρχαιοπρεπή ονόματα ,όπως η Θάλεια και η Ερμιόνη, που άκουγαν πυξ λαξ και πάριο και δεν έτρεχαν πίσω από τον κάθε καραγκιόζη, και γενικά η ζωή έτρεχε και εμείς τρέχαμε από πίσω της για να μεγαλώσουμε. Μέσα στο άγχος των πανελληνίων και την όλη φασαρία, χάσαμε κάπως τον παιδικό μας εαυτό και γίναμε ρομποτάκια, ξεχνώντας λίγο ίσως ποιοι είμαστε και τότε μεγαλώσαμε πραγματικά. Και μπήκαμε στο πανεπιστήμιο, άνετοι, με μούσια και μυαλό στα κάγκελα.
                                                                                                                     -Φίλιππος

Το πνεύμα των πανελληνίων

Πριν λίγες μέρες  βγήκαν οι βάσεις εισαγωγής στα πανεπιστήμια για το ακαδημαϊκό έτος 2013-2014. Όνειρα, βλέψεις, αγώνες και ελπίδες διαψεύστηκαν ή και εκπληρώθηκαν(σπανιότερα) και άλλαξαν τη μοίρα και την τύχη χιλιάδων υποψηφίων. Θύμισαν και σε εμάς τους ήδη φοιτητές (ή και απόφοιτους πια) τις δικές μας στιγμές, όταν μάθαμε που περάσαμε, και έδωσαν τροφή για κάποιες λίγες σκέψεις πάνω στο θέμα.

Είναι σαφές ότι το σύστημα εισαγωγής στην Ελλάδα χωλαίνει. Οι λόγοι πολλοί, οι προσπάθειες βελτίωσής του ελάχιστες. Τις πταίει λοιπόν; Γιατί οι γονείς και τα παιδιά όταν ακούν "πανελλήνιες" τους πιάνει ταράκουλο;

Ένας πρώτος λόγος, κατ΄ εμέ, που κάνει το σύστημα εισαγωγής καταδικαστέο, είναι το χρονικό σημείο επιλογής. Είναι αδιανόητο, ή και αστείο να καλούμαστε στα 18 μας χρόνια να επιλέξουμε τι θα κάνουμε μέχρι το τέλος των καιρών μας. Αν και πια, το 1/10 αυτών που τελειώνουν κάποιο πανεπιστήμιο ασχολείται αποκλειστικά με αυτόν τον τομέα,  το θέμα δεν αλλάζει. Καλούμαστε να κάνουμε μια επιλογή. που θα καθορίσει όλη μας τη ζωή. Πέρα από τα all- time classics (παιδαγωγικά, ιατρική, νομική) πως μπορεί να ξέρει κανείς ότι θέλει να γίνει π.χ. πολιτικός επιστήμονας ή να ασχοληθεί με τα ναυτιλιακά ή ξέρω γω τι άλλο; Δε μπορεί. Αυτό είναι το πρόβλημα, και αυτό είναι που έχει δημιουργήσει ανθρώπους είτε να βρίσκουν καταλάθως ενδιαφέρον στις σπουδές τους - που δεν θα επέλεγαν αν έπιαναν τη νομική, ιατρική π.χ. - είτε κάποιους να μπαίνουν σε μεγάλες σχολές, και τελικά να μη τους αρέσει καθόλου, και να πιάνουν μια θέση από κάποιον που θα ήταν πραγματικά χαρά του να ασχοληθεί με αυτό το είδος σπουδών.

Δεύτερον, υπάρχει μια λάθος  -κατ'εμέ - άποψη στην Ελλάδα ότι όλα τα παιδιά πρέπει να σπουδάσουν, να γίνουν γιατροί και επιστήμονες, και τα χωράφια του πατέρα τους να τα αφήσουν στους Αλβανούς εργάτες, που τους πληρώνουν ψίχουλα (μαύρα βέβαια), αν και έβγαζαν με δυσκολία τις τάξεις στο λύκειο. Ναι, δυστυχώς, αυτή η αντίληψη επικρατεί πολλές δεκαετίες τώρα, καθώς ο κάθε Έλληνας, ένιωσε Ευρωπαίος και κοσμοπολίτης μετά την ένταξη στην ΕΟΚ, και θεώρησε ότι δε μπορούσε να συνεχίσει την οινοποιία ή την καλλιέργεια του πατέρα του. Γι' αυτό και φτάσαμε να εισάγουμε τα πάντα και τα εγχώρια προϊόντα να μην αγοράζονται από κανέναν, αφού και τα supermarket πουλούν πατάτες Αιγύπτου. Δεν λέω ότι πρέπει όλοι να συνεχίσουμε με το έτσι θέλω τη δουλειά του πατέρα μας, επειδή έτσι έτυχε να είναι αυτή, αλλά όχι και το κάθε καρυδιάς καρύδι με απολυτήριο 11 να πηγαίνει με τα λεφτά του ιδρώτα του πατέρα του να σπουδάζει επιστήμονας, να λαδώνει για να τελειώσει και εκεί και μετά να υπάρχουν 10 χιλιάδες άνθρωποι σε κάθε εξειδίκευση. Η γνώση απαιτεί θυσίες και κόπο, και όποιος δε βούλεται να τις καταβάλλει, δεν υπάρχει λόγος να σπουδάσει. Όχι ότι φταίει αυτός από μόνος του, η αντίληψη των γονιών του είναι.

Τρίτον, η πίεση από το οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον και τα φροντιστήρια. Το κερασάκι στην τούρτα αυτού του πανηγυριού, είναι η ακολουθία της παραπάνω παραγράφου. Η επικράτηση της ιδέας "πρέπει να περάσει το παιδί" καταλαμβάνει γονείς, συγγενείς και γείτονες που από την πρώτη στιγμή ασκούν ψυχολογική πίεση στο παιδί. Αυτό παρατάει τα πάντα, γκόμενες, φίλους, εξόδους και τα συναφή, κάθεται όλη μέρα πάνω από ένα βιβλίο, διαβάζει λίγο, γιατί την υπόλοιπη ώρα αναπολεί τις στιγμές της "ελευθερίας". Πηγαίνει 5 ώρες φροντιστήριο την ημέρα, γιατί την χώρα ακόμα και εκεί την κυβερνούν τα συμφέροντα ( γιατί ο καθηγητής κατεύθυνσης στο λύκειο που πληρώνεται 1000+ ευρώ το μήνα δε μπορεί να το προετοιμάσει κατάλληλα) , και όλη τη μέρα το κεφάλι του βουίζει από τις πληροφορίες που πρέπει να παπαγαλίσει, μιας και η γνώση και η γνώμη δεν επιβραβεύονται. Ζωγραφίζει και μετράει αντίστροφα για τον Ιούνιο, μέχρι που φτάνει Πάσχα και καταλαβαίνει ότι έχει μείνει πίσω, από εκεί και μετά σκοτώνεται, βγάζει 12,000 . μετά του φταίνε τα θέματα, περνάει όμως κάπου και οι γονείς, συγγενείς και το συναφές τσίρκο διοργανώνουν γιορτές και δεξιώσεις για να τιμήσουν αυτή τη μέγιστη στιγμή, που το παιδί τους κατάφερε να μπει σε ένα πανεπιστήμιο, όπου και αν είναι αυτό. Από το φροντιστήριο, αμέσως οι καθηγητές γίνονται φίλοι του, το συγχαίρουν, το προβάλλουν ως παράδειγμα για την επόμενη χρονιά, και μετά  από μια εβδομάδα, όταν ξεφουντώνει το πράγμα, το ξεχνάνε και την επόμενη φορά που θα το δούνε, θα πούνε "Τίνος είσαι εσύ", που λέμε και στο χωριό μου. Το παιδί χαίρεται, νιώθει σαν τον Ηρακλή μετά τους άθλους, συμβουλεύει τους επόμενους ωσάν κάποιος σημαντικός, αλλά όλο αυτό είναι μια ωραία νεφέλη. Ονειρικές σπουδές στην Ελλάδα. Θα μπει μετά στη σχολή, θα βρει καμιά δαπίτισσα να ξελαμπικάρει από την τόση κούρασή του και οι σπουδές θα θεωρηθούν ως επιτυχημένες(και ας τελειώσουν 6 χρόνια μετά το κανονικό).

                                                                                                                       -Φίλιππος