Τρίτη 19 Φεβρουαρίου 2013

Ένα ποίημα του Μπρεχτ που με έβαλε σε σκέψεις

Ποιος έχτισε τη Θήβα την εφτάπυλη ;
Στα βιβλία δε βρίσκεις παρά των βασιλιάδων τα ονόματα.
Οι βασιλιάδες κουβάλησαν τ' αγκωνάρια;
Και τη χιλιοκατεστραμμένη Βαβυλώνα,
Ποιος την ξανάχτισε τόσες φορές; Σε τι χαμόσπιτα
της Λίμας της χρυσόλαμπρης ζούσαν οι οικοδόμοι;
Τη νύχτα που το Σινικό Τείχος αποτελειώσαν
πού πήγανε οι χτίστες; Η μεγάλη Ρώμη
είναι γεμάτη αψίδες θριάμβου. Ποιος τις έστησε; Πάνω σε ποιους
θριαμβεύσανε οι Καίσαρες; Το Βυζάντιο το χιλιοτραγουδισμένο
μόνο παλάτια είχε για του κατοίκους του;
Ακόμη και στη μυθική Ατλαντίδα,
τη νύχτα που τη ρούφηξε η θάλασσα,
τ' αφεντικά βουλιάζοντας, με ουρλιαχτά τους σκλάβους τους καλούσαν.

Ο νεαρός Αλέξανδρος υπόταξε τις Ινδίες.
Μοναχός του;
Ο Καίσαρας νίκησε τους Γαλάτες.
Δεν είχε ούτ' ένα μάγειρα μαζί του;
Ο Φίλιππος της Ισπανίας έκλαψε όταν η Αρμάδα του
βυθίστηκε. Δεν έκλαψε, τάχα, άλλος κανένας;
Ο Μέγας Φρειδερίκος κέρδισε τον Εφτάχρονο τον Πόλεμο.
Ποιος άλλος τονε κέρδισε;

Κάθε σελίδα και μία νίκη.
Ποιος μαγείρεψε τα νικητήρια συμπόσια;
Κάθε δέκα χρόνια και ένας μεγάλος άνδρας.
Ποιος πλήρωσε τα έξοδα;

Πόσες και πόσες ιστορίες.
Πόσες και πόσες απορίες.
               Μπέρτολντ  Μπρεχτ "Ερωτήσεις ενός εργάτη που διαβάζει"*

Δεν ξέρω τι νιώσατε, αγαπητοί μου, όταν διαβάσατε αυτό το ποίημα του Γερμανού δραματουργού , σκηνοθέτη και ποιητή του αιώνα που μας πέρασε. Εγώ πέρα του ότι έμαθα ότι το "ποιος" δεν παίρνει τόνο (σχετικά), το σκέφτηκα και συνειδητοποίησα ότι ποτέ μου δεν έκανα τέτοιους συνειρμούς. Ποτέ δε σκέφτηκα, ξέρεις άραγε ποιος έχτισε το Σινικό τείχος; Συνειδητοποίησα, επίσης, ότι δεν σκέφτηκα ποτέ πίσω από τα δεδομένα ιστορικά στοιχεία που μου πλάσαραν. Ποτέ δεν σκέφτηκα κριτικά την ιστορία, ποτέ δεν είδα πίσω από τα γεγονότα. Μόνο ο Μέγας Αλέξανδρος μου έρχεται στο μυαλό από την εκστρατεία του, τίποτα άλλο. Άντε και μια λησμονημένη ιστορική λάμψη του wanna -be πολιτισμού μου. Μέχρι εκεί όμως. Ε ρε διάολε, λέω μετά ποιος τον έχτισε τον Παρθενώνα, ο Περικλής μόνος του; Καβάλαγε κάθε πρωί την άμαξα και πήγαινε για δουλειά στην Ακρόπολη, μεροδούλι - μεροφάι; Μάλλον όχι. Μάλλον πήρε τη δόξα για δουλειά άλλων. Πολλές ιστορίες πίσω από λαμπρούς άντρες. Πολλοί άνθρωποι. Πόσοι έρωτες υπήρξαν άραγε στην ιστορία; Πόσα αδέρφια μισήθηκαν και αγαπήθηκαν ώστε να φτάσουν σε ακραίες πράξεις; Πόσες προδοσίες, πόσος θάνατος, πόσες μάχες, πόσο αίμα, πόσο κλάμα , πόση αγάπη έχει υπάρξει; Πόσοι ποιητές; Πόσοι ηθοποιοί;  Πόσοι άραγε το έχουν σκεφτεί αυτό;
"Δεν ξέρω" η απάντηση μου σε όλα. Είθε να μας θυμηθεί κάποιος στο μέλλον ως κάτι. Ως ποιητές, ως ανθρώπους του 21ου αιώνα, ως υπάρξεις.
                                                                                                                                Φίλιππος
*Απόδοση ποιήματος: Μάριος Πλωρίτης στο Bertolt Brecht, ποιήματα, εκδ. Κοροντζή, Αθήνα, 2009.











Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου